Podela nekadašnje južne srpske pokrajine kao srpsko rešenje za kosovsko pitanje ponovo je ušla ufokus javnostizajedno sa onomkoja podrazumeva da se istovremeno utaj procesuključiipitanje statusa Republike Srpske.
Takozvanu trgovinu teritorijama Evropska unija je godinama unazad oštro kritikovala kad god bi ovdašnji političari o tome počeli da govore u smislu predloga i načina na koji bi rešavali problem. Međutim, sa inicijativom predsednika Srbije o unutrašnjem dijalogu o Kosovu, podela Kosova i predlozi o tome da se Kosovo da za Republiku Srpsku, ponovo su oživeli.
– Najpre moram da kažem da me jako zanima dijalog o Kosovu i da pozdravljam i snažno podržavam tu inicijativu Aleksandra Vučića. Smatram da bi u taj dijalog trebalo da se uključe sve strukture, svi predstavnici institucija i istaknuti građani, kao i Bošnjaci. Pitanje Kosova nije samo srpsko-albansko pitanje već i regionalno i bezbednosno – ističe za Danas Muamer Zukorlić, predsednik Bošnjačke demokratske zajednice i poslanik Skupštine Srbije na listi Srpske napredne stranke.
On, međutim, ističe da bi pitanje uključivanja bosanskohercegovačkog entiteta Republike Srpske u taj dijalog predstavljalo raspakivanje celog regiona.
– O Republici Srpskoj u Srbiji ne bi smelo i moglo da se priča bez Sarajeva. Hoću da kažem da ako bi se pričalo o Republici Srpskoj, onda bi se u to moralo uključiti Sarajevo, ali i Sandžak – napominje sagovornik našeg lista.
Prema njegovim rečima, bilo koja politička ideja jeste legitimna sve dok podrazumeva međusobno uvažavanje, poštovanje suvereniteta, države, granica država, i tome slično.
Pitanje uključivanja bosanskohercegovačkog entiteta u dijalog o Kosovu predstavljalo bi raspakivanje celog regiona, ocenjuje predsednik BDZ u izjavi za Danas
– Ne može se, dakle, tretirati pitanje Republike Srpske u Beogradu samo, odnosno unutar srpskog unutrašnjeg dijaloga. To pitanje otvara i pitanje Sandžaka, odnosno mi bismo morali u tome da učestvujemo, ali i svi važni faktori u regionu celom. Partikularno otvaranje pitanja otvara vrata destabilizaciji celog regiona – zaključuje Muamer Zukorlić za Danas.
Srđan Šušnica: Povezivanje statusa Kosova i Republike Srpske politički nerealno i međunarodno-pravno nemoguće
Kulturolog iz Banjaluke Srđan Šušnica za Danas kaže da je povezivanje statusa Kosova i Republike Srpske politički nerealno, međunarodno-pravno nemoguće, a samu ideju diskurzivno on čita kao opasan relikt osvajačkih kleronacionalističkih ideja i politika zvaničnog Beograda devedesetih koje su dovele do razaranja Bosne, genocida i unazađivanja države Srbije.
– Prvo, istorijski i pravno-politički između slučaja Kosova i Republike Srpske nema nikakvih sličnosti i paralela. Država Kosovo je nastala u procesu legitimne odbrane istorijske i političko-pravne autonomije Kosova, a zatim i osamostaljenja od zvaničnog Beograda. Ovaj proces je istorijski odgovor na ugnjetavačku i zločinačku politiku ukidanja autonomije, diskriminacije i torture nad većinskim Albancima, koja je vrhunac doživila krajem 90-ih i pokušajem posrbljavanja Kosova i etničkog istrebljenja Albanaca – objašnjava on. Kako dodaje, ovakva nacional-ekskluzivistička politika Beograda prema Albancima i Kosovu je u različitim istorijskim kontekstima imala i različite manifestacije i uspjehe, od osvajanja i etničkog čišćenja 1912-13, preko Rankovićeve torture 1950-ih, do torture početkom 1980-ih.
– No osamostaljenje Kosova je prihvaćeno pa i podržano od strane većine država svijeta kao legitiman politički proces upravo i uglavnom zahvaljujući miloševićevskoj politici aparthejda, ugnjetavanja i zločina nad Albancima – ukazuje Šušnica.
On kaže da s druge strane dejtonska Republika Srpska iako ima unutrašnju strukturu nema status države, već samo entiteta, odnosno nedržavne političke zajednice unutar države BiH, koji je legalizovan Dejtonskim sporazumom nakon sloma pobunjeničkih RSK u Hrvatskoj i 9-januarske RS.
– Ovaj netipičan politički status RS je velikodušni i etički vrlo problematičan kompromis Zapada zvaničnom Beogradu kako bi se zaustavio osvajački i građanski rat i genocid nad nesrpskim stanovništvom u BiH i Hrvatskoj. Taj rat i planirani genocide je upravo započet, koordiniran, izvođen i finansiran od strane zvaničnog Beograda i njegovih vojnih i bezbjednosnih institucija sa ciljem stvaranja etnički čistog srpskog političkog prostora. RS je plod agresije i genocida, a inspirisan je kleronacionalističkom ideologijom jednog dijela srbijanske intelektualne i klerikalne scene okupljene u vrhu politike, SPC-a i SANU – objašnjava on.
Kako ocenjuje, opasan je taj fantazam kojim je zadojena kleronacionalistička scena u Srbiji da u miru mogu dobiti ono što nisu uspijeli, a tobož su „trebali“ dobiti zločinačkim ratom i genocidom – a to je podjela BiH i „Veliku Srbiju“.
– To je poziv na revanšizam i novo posezanje za teritorijem susjeda. To će još više unazaditi srbijansko društvo – zaključuje Srđan Šušnica.