ŽESTOK SUDAR RUSIJE I SAD U SREDNJOJ AZIJI: Skovan plan za odsecanje Kazahstana, Kirgistana, Turkmenistana, Uzbekistana i Tadžikistana od Rusije..
Format 5+1 je napravljen septembra 2015. godine tokom sastanka u Njujorku, na zasedanju Generalne skupštine UN. Razlog stvaranja ovog formata je, kako se navodi, “omogućavanje zajedničkog odgovora na bezbednosna, i pitanja ekonomskog razvoja.”
U stvari, Sjedinjene države su zabrinutije zbog ruskog i kineskog uticaja u regionu, zbog napretka integracionih projekata (EAEC) i jačanja Šangajske organizacije za saradnju.
Ovaj novi format ukazuje na dalji interes Sjedinjenih dćrava za Srednju Aziju. Već duže vreme su Srednja Azija i sused, Avganistan, jedno od glavnih regiona na kojima se igra “Velika igra”, ili, geopolitička sučeljavanja između britanske i ruske imperije.
Nakon što je Velika Britanija prestala da bude talasokratska sila i predala svoju moć Sjedinjenim državama, one su postale glavni igra protiv Rusije u tom regionu. Rusiji, kao i ranije Srednja Azija treba kako bi napredovala južno ka Iranu, Pakistanu i Indiji.
Cilj nije samo “izalazak na topla mora” Indijskog okeana i Persijskog zaliva, koji su važni iz globalne geostrateške perspektive, već i jačanje meridijalnih ekonomskih veza, uključujući i energetske projekte. Prvo i pre svega, ovo se tiče gasovoda i naftovoda ka Indiji i Pakistanu. Sjedinjene države traže način da spreče rusko napredovanje ka jugu i zapadu (Kini).
Sredinom dvehiljaditih, Frederik Star, osnivač Američkog instituta za Srednju Aziju i Kavkaz na univerzitetu Džon Hopkins, je predložio ideju Velike Centralne Azije. U prošireni region, uključen je i Avganistan, delovi Indije, Zapadna Kina, Iran i Pakistan. Star je, takođe, predložio i koncept Novog Puta svile, koji bi značio integraciju regiona pod pokroviteljstvom Sjedinjenih država.
Novi put svile je 2011. godine godine postao zvanična doktrina Sjedinjenih država u vezi sa Srednjom Azijom. U geopolitičkom smislu, ovo podrazumeva odvajanje regiona od Rusije, u najširem mogućem smislu, a time i zaustavljanje sih ruskih projekata integracije.
Ovaj sastanak nije ništa drugo do interakcija u formatu Novog puta svile o kome će razgovarati Ministri spoljnih poslova Centralne Azije i Državnog sekretara Sjedinjenih država.
(Katehon)