Ni dan danas ne postoji realno objašnjenje za temeljno uništavanje ostataka neprocenjive srpske istorije, osim hirovitosti jugoslovenskog monarha i duboke privrženosti masonima koji su navodno glavni krivci za nestanak Žrnova.
Nekada se na mestu gde danas ponosno stoji spomenik Neznanom junaku na Avali čvrsto uzdizao srednjovekovni grad-tvrđava Žrnov ili Žrnovan. Gde su danas ostaci Žrnova, za koji više od polovina Beograđana čak ne zna ni da je postojao?
Davne 1934. godine kralj Aleksandar Karađorđević, brutalno ga je uništio, sravniši ga sa zemljom, zanavek ga poslavši u zaborav. Zašto?
Arheolozi tvrde da je Žrnov, grad na najvišem vrhu Avale, bio jedno od šest najvažnijih utvrđenja Srbije, kao i da je zlatno doba imao u vreme Srpske despotovine, a da je podignut na zahtev despota Stefana Lazarevića. Navodno je izgrađen na temeljima stare rimske osmatračnice, a ime je dobio po žrvnju koji je služio za meljenje rude nalažene u podnožju brda.
Žrnov sredinom XV veka biva obnovljen i pod Turcima dobija ime Havala što znači smetnja, prepreka, pa odatle i naziv jedine beogradske planine Avala.
Avala je za Osmanlije predstavljala „pravu razbojničku kulu, olovom pokrivenu sa koje su gospodarili beogradskom okolinom, koju behu gotovo opustošili“. Vremenom, utvrđenje gubi bilo kakav strateški značaj, i negde od XVIII prepušteno je zubu vremena.
Premda neprocenjiv za srpsku istoriju, kralj Aleksandar je rešio da minira ostatke grada kako bi se podigao kompleks spomenika Neznanom junaku po nacrtu čuvenog vajara Ivana Meštrovića. Kralj je Meštrovićeva izuzetno cenio, te je njemu bila prepuštena ne samo gradnja nekoliko kapitalnih spomenika koji su ukrasili ondašnji Beograd, ali i predratnu Kraljevinu Jugoslaviju.
Meštrović je te „kobne“ 1934. godine dobio odrešene ruke, novac i moć da spomenik izgradi po svojim sopstvenim estetskim i simboličkim kriterijumima. Interesantno je da njegovo rešenje, iako prvobitno predstavljeno kao originalno delo, u stvari predstavlja izmenjenu kopiju grobnice persijskog cara Kira.
Beogradska čaršija bila je zatečena i šokirana, međutim brojni apeli javnosti nisu urodili plodom, te je bez ijednog logičnog opravdanja, Žrnov bez traga nestao 19. aprila pre 79 godina. Interesantno je da je uoči poslednjeg miniranja stare tvrđave otkriven sloj iz rimskog razdoblja, gde su pronađeni cisterna s pitkom vodom kao i peć za pečenje hleba.
Na novopečenim ruševinama fotografisao se sam kralj, a po koji kameni ostatak prenet je u podavalsko selo Beli Potok.
Ni dan danas ne postoji realno objašnjenje za temeljno uništavanje ostataka beogradske istorije, osim hirovitosti jugoslovenskog monarha i duboke privraženosti masonima koji su navodno glavni krivci za nestanak Žrnova.
O čemu se, naime, radi? Kralj Aleksandar i Meštrović bili osvedočeni masoni, a srpska prestonica Beograd je u vreme kraljevine Jugoslavije smatrana je značajnim uporištem svetske masonerije. Navodno je upravo po njihovom nalogu sagrađen mauzolej na najvišoj tački Avale, na vrhu sa istaknutom piramidom, glavnim masonskim obeležjem.
U prilog ovoj pretpostavci ide i podatak da je ceremoniju otvaranja spomenika jugoslovenski monarh otpočeo držeći srebrni čekić u ruci, koji spada među osnovne simbole i alatke kod masona.
Nešto logičnije, ali nedovoljno jako objašnjenje za vandalski čin rušenja starog grada jeste kraljeva manijakalna opsesija jugoslovenstvom koje je simbolizovano u „Karijatidama“ – kamenim skulpturama žena u narodnim nošnjama iz šest Banovina kraljevine Jugoslavije. Simbol srpstva – grad Žrnov morao je da ustupi mesto spomeniku novog svetskog poretka, i Aleksandar je kao jugoslovenski, a ne srpski kralj to oberučke prihvatio.
Osnove kompleksa svečano su otvorene na Vidovdan 1934. godine, a čitav je završen tačno četiri godine kasnije, što kralj Aleksandar nije ni doživeo, stradavši u atentau u Marselju.
Za kraj, prenosimo interesantan zaključak iz knjige „Žrnov, srpski Avalon“ istoričara Radovana Damjanovića: „Srpski prostor posebno oko Beograda je prepun brda, zašto se spomenik nije zidao na praznim planinskim vrhovima, ili je to, jedna od akupunkturnih tačaka srpske zemlje koje ne smeju da ostanu nepokrivene!?„
(Pressonline)