Milanović, antropolog: SRBI I RUSI SU ARIJEVCI POTEKLI SA BALKANA PRE 12000 GODINA ( 1. DEO)

Ovaj materijal nastao je kao plod primene najnovijih antropoloških metoda istraživanja, zasnovanih na paleogenetici, savremenoj disciplini koja u istraživanju porekla čoveka i njegovog istorijskog razvoja koristi DNK analize i ostala dostignuća Genetike, što samo po sebi pokazuje kompetentnost autora i zaključaka koje izvodi.

Milanović je diplomirao 1979. na Filozofskom fakultetu u Sarajevu. Tokom 1976. slušao je predavanja M. Fukoa, koje je ovaj držao u Visokoj školi u Parizu i to ga je zainteresovalo za strukturalnu antropologiju, čiji je promoter bio K. Levi-Stros, što ga je usmerilo u ove oblasti. Osamdesetih godina prošlog veka učestvuje u nizu mešovitih britansko-francuskih ekspedicija u Iranu, Iraku, Sudanu. Jedno vreme bio je urednik u časopisu za popularizaciju nauke „Galaksija“. Napisao je više knjiga („Svetska blaga, izgubljena i nađena“, „Istorijsko poreklo Srba“, „Srpski stari vek“, „Mit, magija i religija“,  itd) i obišao fascinantan broj arheoloških lokaliteta u svetu. Živi i radi u Beogradu.

Piše Miodrag Milanović, antropolog

Srbi i Rusi na paleogenetskoj karti

Srbi i Rusi pripadaju, učešćem od 38 procenata, haplogrupi (1) označenoj sa I2a1b (M423, L178). Na teritoriji Dalmacije, Hercegovine, Bosne i Hercegovine, Makedonije i Srbije, nekadašnje Ilirije, ovu haplogrupu ima preko 50 procenata stanovništva. Među onima koji se nacionalno izjašnjavaju kao Srbi prisutna je sa 38 odsto. Ova haplogrupa označavana je do 2007. godine kao I1b, a sa I2a2 od 2008. do 2010.g. Tipična je za Balkan i bazen Karpata, maksimalno učestala kod Srba, takođe prisutna približnim procentom u Rumuniji i Moldaviji. U nešto manjem procentu, prisutna je u Albaniji, severnoj Grčkoj, severoistočnoj Rumuniji, Bugarskoj, Slovačkoj, Ukrajini, Belorusiji i jugozapadnoj Rusiji.

Grupa I2 se identifikuje, po liniji očevih potomaka, počevši od paleolita, stanovništvo zapadne, centralne i jugoistočne Evrope, raširenog od severne Španije pa do Karpata i, od Britanije do Balkana. Pretpostavlja se da je stanovništvo haplogrupa I2 poteklo iz centralne Evrope i Balkana, ili zapadne Azije, pre oko 15000 godina, razvejavši svoje gene u šest glavnih podgrupa / I2a1b1 (M26), I2a1b (M423), I22a (M233), I2a2b, I2b (L416), I2c (L596)/. Pored ove, u Evropi je preživela haplogrupa I1 zauzevši sever Evrope (Skandinavija i obala Baltika), kao i grupa N1c1 proširivši se, od istoka Finske i baltičkih zemalja, sve do teritorije Sibira. Haplogrupa R1a koja je, u dva navrata, izvršila invaziju na teritorije paleolitske Evrope, nađena je u severoistočnoj Evropi, dok je grupa E1b1b1 učestvovala u stvaranju većinske populacije zemalja Mediterana.

Filogenetsko stablo (2) haplogrupe I2 (Y-DNA), može se ovako prikazati: M423, I2a1b (Balkan i evroazijska stepa), →L412 (Dinarske alpe), →I2a1b1→L417.5 →I2a1b1a. Ovi zajednički geni zapravo prate širenje Kukuteni-tripoljske kulture i njoj izuzetno bliske, amalgama i nastavljača, kulture Oslikane kardijum keramike. Kukuteni- tripoljska kultura nastala na teritoriji Rumunije i Ukrajine; obuhvatala je Karpate do Dnjestra i Dnjepra, rasprostrta na teritoriji od 14000 kvadratnih kilometara. Imala je neolitsko- eneolitski karakter, datirana u period od 4800.g. do 3000. godine pre n.e.

Ova kultura razvila se u rečnim dolinama, poglavito u dolinama Pruta, Sireta i Dnjestra, obuhvatajući bazen Podunavlja i Crnog mora. Kultura oslikane keramike odnosi se na dekorativni stil oslikavanja keramike u doba neolita (5000 do 1500 g. pre naše ere). Keramika ovog kulturnog perioda, pronađena je od Jadranskog mora (Dalmacije i Albanije), preko juga Mediterana, do atlantskih obala Portugala. Ova kultura nastavljač je vinčanske, ponikle u donjem toku Dunava (vreme od 6500.g. do 5000.g. pre naše ere), gde se nalaze glavni njeni centri i nalazišta Vinča, Lepenski vir i Starčevo; odavde se ona širila u svim pravcima.

Članovi ove velike kulturne grupe pripadali su sedelačkom stanovništvu, uzgajali su stoku, žitarice, živinu i bavili se lovom i ribolovom. Imali su fetišističko-totemski oblik religije. Deo vinčanske bila je i tzv. Bug-Dnjestar kultura gde su, na lokalitetima Tartarije (Rumunija) i Gradišnjice (Bugarska) otkriveni, kao i u Vinči, tragovi kasnog neolitskog proto-pisma. Na tri table, rumunski arheolog Nikola Vlasa je 1961.g. otkrio tragove piktograma sličnih pismu Sumera. Gradišnjičke table su važno svedočanstvo vinčanskog pisma nastalog oko 5000 g. pre n.e.

Pre rasprostiranja stanovništva sa dominantnim grupama V12a1a i I2a1b, na teritorije Ilirije, Italije, Sardinije i mediteranskih obala Francuske i Španije, registrujemo dolazak ljudi haplogrupe E13 i G2 iz Tesalije (Grčka), zemljoradnika i lovaca. Oni šire Teramare kulturu datiranu u bronzano doba (1500 do 1000 godina pre n.e.). Ova kultura obuhvata deo izuzetnih tehnoloških znanja rekognisticiranih arheološkim nalazima iz centralnog dela doline reke Po u severnoj Italiji, datovanoj u srednje i kasno bronzano doba, u period od 1700. do 1150. godine p.n.e.

Nosioci ove kulture su, u dva navrata, izvršili invaziju na sever Italije iz centralne Evrope (Podunavlje), s kraja kamenog i početka bronzanog doba. Pored graditeljskog i poljoprivrednog znanja, doseljenici donose i indo-evropske jezike. Nazvani su Italicima, njihova kultura je vilanovska. Vilanovska kultura sledi prethodnu kulturu Teramare, trajući do VII veka pre n.e. Bila je dominantna u dolini reke Po i regionima Bolonje, Toskane i Kampanije, poznata kao civilizacija Etruraca-Rasena. (3)

Kelto-italski narod haplogrupe R1b je, kako se smatra, prešao Alpe oko 1000.g. pre Hrista, osvojivši italsko poluostrvo donoseći većinu, danas domaćih, gena haplogrupa I2a1, G2a i E-V13, naročito na severnoj teritoriji. Haplogrupa I2a2, igrom slučaja je preživela, kako rekosmo, dve invazije Indoevropljana. U severnoj Nemačkoj reintegrisana je, invazijom germanskih plemena, za vreme kasnog romanskog perioda. Danas je haplogrupa I2a2 prisutna još u tragovima: populacija centralne i severne Nemačke, Beneluksa i Švedske, poseduje 10 do 15 procenata, Danska, istočna Engleska i severna Francuska od 3 do 10 procenata.

Širenje Indoarijevaca

Haplogrupa R1a-Z93 pripada istorijskom narodu Indo-Arijevaca. Činila su ih plemena Meda, Mitanaca, Persijanaca, Skita i Sarmata. Njeno filogenetsko stablo ovako možemo predstaviti: R1a(Y- DNA)-Z93 (rasprostire se od severoistočne Evrope do Azije), R1a1a1b2 →Z94 R1a1a1b2a →L342.2 (Srednji Istok) →L657 (od Srednjeg Istoka do Indije). Grupa R1a se odvojila tokom poslednjeg ledenog doba pre 26500 godina. Za vreme poslednjeg ledenog glacijalnog maksimuma (period od pre 26500-19000 godina), ledena kora prekrivala je veći deo Severne Amerike, severne Evrope i Azije. Poreklo R1 zavisi od raspona genetskog diverziteta, pronađenog u ovim regionima.

Seobe iz Azije u Evropu su trajale pet milenijuma; prilikom svakog dolaska novog stanovništva, stizali su novi varijeteti haplogrupe R1a. Azija je tada imala znatno veću populaciju od svih drugih naseljenih delova sveta; veća populacija znači veću genetsku raznovrsnost. Mesto porekla R1a je centralna Azija, sa Iranskom visoravni kao središtem, teritorija južne Rusije i Sibira, gde je bila dominantna haplogrupa na severnom i istočnom proto-indoevropskom govornom području. Odatle je penetrirala u oblasti današnjeg Pakistana, preko Avganistana i Baludžistana, do severozapadne Indije i na Balkan, kao mesto seoba dugih pet milenijuma, evoluirajući u indoiransku, tračku, baltičku i slovensku jezičku grupu.

Za ove grupe vezuje se Jamnička kultura (oko 3300 do 2500 godina pre naše ere; kultura je kasnog bakarnog i ranog bronzanog doba, nastala na jugoistoku, u rečnim dolinama Buga i Dnjestra i regiona uralskih planina. Po karakteru je bila nomadska sa agrokulturom razvijanom uz tokove reka. Odlikuje je prepoznatljiva gradnja kurgana (mogile, gromile, tulumi) i način sahrane. Jamna kulturi predhode dve: Kraljinska i Srednje-Stoška. Kraljinska se razvila oko petog milenijuma pre naše ere, na reci Volgi u oblasti Saratova.

Pripada neolitu i bakarnom dobu, sa specifičnim tumulima (masovnim grobnicama) proporcija 30 puta 26 metara, prekrivenim kamenom. Ovom krugu pripadale su sledeće kulture: Dnjepro-Donjecka, Katakombna i Srubna. Dnjeprodonjecka traje kroz peti i četvrti milenijum, po karakteru lovačka, neolitska kultura, novog kamenog doba, rasprostrta na izuzetno velikom arealu od severnog dela Crnog i Azovskog mora, između Dnjepra i Donjecka.

Katakombna kultura traje u rano bronzano doba od 2800 do 2200 godina pre naše ere, obuhvatajući teritoriju današnje Ukrajine. Pogrebna praksa obuhvata spaljivanje pokojnika uz uobičajenu gradnju gromila/ mogila. Ovim kulturama bliska je lužička, možda neopravdano pripisana Slovenima budući da, sem posrednih veza, nema čvrstih dokaza da je njima pripadala. Razvijena je u kasno bronzano doba (1800- 1200 g. pre n.e.), obuhvatajući prostore Crnomorskog bazena, Kaspijskog mora i Urala. Ovo je kultura Skita, Sarmata i Kimera u prvom milenijumu pre Hrista.

Lužička kultura nastala je u kasno bronzano doba (trajanje od 1300. do 500 g. pre n.e.) na teritoriji Poljske, Češke, Slovačke, Ukrajine i istočne Nemačke, povezana sa uticajima sa severa (Skandinavija), halštatskom i Latenskom kulturom. Spaljivanje je dominantan pogrebni oblik, pepeo mrtvaca se odlaže u urne, sahranjivanje se vršilo u masovne grobnice (polja sa urnama). Pripadnici lužičke kulture bave se zemljoradnjom, stočarstvom, zanatima i lovom. Preko Alpa migrirali su u severnu Italiju. Nosioci ove kulture bili su Srbi i Raseni (Etrurci). Jerži Neustupni, arheolog, dokazuje u svojoj knjizi Preistorija sveta nemogućnost formiranja ove kulture od strane slovenskog etnosa.

Prapostojbina Srba i Rusa

Ekspanzija ovih naroda povezana je sa veštom izradom bronzanog oruđa i oružja, upotrebom raznih vrsta kola na točkovima i dresurom konja za razne vrste aktivnosti. Takva vrsta društvenog razvoja dovodi do stvaranja vojne aristokratije i brzih zaposedanja novih teritorija. U južno-stepskim kulturama nalazimo mesto bogatog asortimana haplogrupe R1b1b dok, šumsko-stepskim prostranstvima, dominira R1a i tipična kultura prugaste keramike. Trajala je od 2900 do 2350 g. pre nove ere, sa početkom u kasnom neolitu i trajanju kroz bakarno i bronzano doba. Naziva se još kulturom borbenih sekira; one, pored funkcije oružja, imaju statusni simbol.

Grobovi su samački, nema masovnih grobnica. Migracija R1b, u centralnu i zapadnu Evropu, ostavila je prostor populaciji sa haplogrupom R1a, u južnoj stepi, za vreme trajanja Katakombne kulture; uz kulturno prožimanje, počinje proces jezičke satemizacije indoevropskih jezika. Tako, Balto-slovenska i indoiranska grupa jezika koristi iste satemske izoglose, prisutne u Katakombnoj kulturi; reč je o podeli na kentum i satemsku grupu indoevropskih jezika. U prvu spadaju italik, keltski, germanski, helenski i toharski; satemska se odnosi na baltski, slovenski, jermenski i indoiranski.

Brojna testiranja DNA potvrdila su postojanje haplogrupe R1a1a u pripadajućim uzorcima Kulture vrpčaste keramike u Nemačkoj (2600 g. pre n.e.), toharskim mumijama (2000 g. pre n.e.) i, brojnim uzorcima uzetih iz naselja bronzanog doba nastalih u Rusiji, Sibiru, Mongoliji i Centralnoj Aziji. Danas je R1a najzastupljenija u evropskoj Rusiji (45 do 65 odsto), Poljskoj (55 odsto), Beneluksu (49 odsto), Ukrajini (43 odsto), Slovačkoj (42), Latviji (40), Litvaniji (38), Češkoj (34), Mađarskoj (32), Hrvatskoj (29), Norveškoj (27), Austriji (26), severnoistočnoj Nemačkoj (23) i Švedskoj 19 odsto. Tokom vremena, formirani su indo- evropski narodi čije stablo je podeljeno na germansku, baltičku, slovensku i indo-iransku granu.

Osvrnimo se i na delo genetičara Anatolija Aleksejeviča Kljoseva (4); svoj obiman rad posvetio je traženju indoevropske pradomovine: „Odgovor na pitanje prapostojbine Slovena i Indoevropljana daje DNK genealogija. Pomoću nje, moguće je pratiti kretanja naroda, sledeći markere u našim DNK. Ove markere ne mogu asimilovati ili progutati drugi jezici, kulture ili narodi, kako se to dešava hiljadama godina, u okviru pojmova istorije, lingvistike, antropologije… Članovi roda R1a1 su sa Balkana, nastanjivali su Poluostrvo pre 12000 godina; posle 200 i nešto pokoljenja su izbili na istočnoevropsku ravnicu gde se, pre 4500 godina, pojavio predak savremenih Slovena roda R1a1, uključujući i autora ovoga članka.

Pet stotina godina kasnije, pre 4000 godina, oni – Prasloveni, stigli su do južnog Urala a, 400 godina kasnije, su krenuli u Indiju, gde sada živi oko 100 miliona njihovih potomaka, članovi istrog tog roda R1a1, roda Arijevaca. Arijevaca, zato što su oni sami sebe tako nazivali, i to je zabeleženo u drevnim indijskim vedama i iranskim predanjima. Isti ti su i potomci Praslavena i njihovih najbližih srodnika. (U njih Kljosev ubraja Skite, Sarmate i Srbe.) Nikakve asimilacije haplogrupe R1a1 niti je bilo niti ima, a maltene istovetni haplotipovi se lako otkrivaju – identični su slovenskim. Još jedan talas Arijevaca, s istim haplotipovima, krenuo je iz Srednje Azije u Istočni Iran, takođe u trećem hiljaduleću pre naše ere i, postali su iranski Arijevci.

Najzad, još jedan talas predstavnika roda R1a1 krenuo je na jug, doprevši do poluostrva Arabije, Omanskog zaliva, gde se sada nalaze Katar, Kuvajt, UAR… Tamnošnji Arapi, dobivši rezultate testiranja DNK, zaprepašteno gledaju sertifikat testiranja sa haplotipom i haplogrupom R1a1 – arijevskom, praslovenskom, indoevropskom – nazovite kako hoćete, suština ostaje ista. Ovi sertifikati određuju granice areala pohoda drevnih Arijevaca. Proračuni ukazuju na vreme tih pohoda – pre 4000 godina. Dakle, reč je o Slovenima. U daljem istraživanju ćemo imati u vidu istočne Slovene, ljude iz roda R1a1, u terminima DNK genealogije.

Nauka, sve donedavno, nije znala kako da ih, u naučnim terminima, označi. Koji ih objektivan, merljiv parametar objašnjava? Zapravo, pitanje i nije tako postavljano. Na osnovu ogromne mase podataka, što ih je prikupila lingvistika, uporedna analiza jezika – to su izvesni Indoevropljani, Arijevci, došljaci sa severa (u Indiju i Iran), znaju za sneg, hladnoću, poznati su im breza, jasen, bukva, znaju za vukove, medvede, upotrebu konja. Sada je postalo poznato da su to ljudi upravo roda R1a1 kome pripada do 70 procenata stanovništva savremene Rusije. Dalje, na zapad, prema Atlantiku, udeo arijevskog roda R1a1 stalno opada i, kod žitelja Britanskih ostrva, iznosi svega 2 do 4 procenta. To smo pitanje raspravili. A Indoevropljani, ko su onda, oni?

Seobe kreću sa Balkana

Iz gore navedenog, neminovno sledi da su Indoevropljani – to i jeste drevni rod R1a1 – Arijevci. Onda sve ili, u svakom slučaju mnogo toga, dolazi na svoje mesto – i oko dolaska ljudi tog roda u Indiju i Iran, te širenja ljudi istog roda po čitavoj Evropi, a odatle i pojavljivanje indoevropske grupe jezika, pošto je to zapravo njihov, arijevski jezik, ili njegova narečja i pojavljivanje iranskih jezika indoevropske grupe, pošto to i jesu arijevski jezici. Tim pre što su se, kako ćemo dalje videti, iranski jezici pojavili tek posle dolaska Arijevaca u Iran, a ako ćemo tačnije – onda ne posle, već su postali rezultat dolaska Arijevaca u drugom milenijumu pre naše ere.

Prikupio sam haplotipove 25 markera (6) roda R1a1 iz svih zemalja Evrope i za svaku zemlju ili region odredio haplotip zajedničkog pretka dotične populacije i vreme kada je taj predak živeo. Ispostavilo se da je, u gotovo čitavoj Evropi, od Islanda na severu, do Grčke na jugu, zajednički predak bio isti. Drugim rečima, potomci su svoje haplotipove, kao štafetu, prenosili sopstvenim potomcima, po pokolenjima, razilazeći se iz jednog istog istorijskog mesta, prapostojbine Praslovena, prapostojbine Indoevropljana i prapostojbine Arijevaca – ispostaviće se da je to teritorija Balkana. I to ne prosto Balkan već, konkretnije: Srbija, Kosovo, Bosna, Makedonija. To je areal rasprostiranja najstarijih haplotipova roda R1a1, doba kada je živeo naš prapredak – na njega ukazuju najstariji, najviše mutirani haplotipovi od pre 12000 godina. Tačnije, pre 12200 godina, ali to je već preterano. U arheologiji i lingvistici ne znaju za takve preciznosti, u tolikoj davnini“.

Proto-iranski jezik pripada narodu Arijevaca, pomenutog u rukopisima Rigvede i Avesti. Rigveda je nastala u kasno bronzano doba (1700- 1100 godina p.n.e.) i predstavlja kolekciju himni. Pisana je sanskritom, najstarijem indoevropskim jezikom, organizovana u deset poglavlja nazvanih mandalama. Rigveda je povezana sa kulturama Andronovo i Sinašita-Petrovac (2200 – 1600 g. p.n.e.) Bila je prva kultura bronzanog doba Indoevropljana naseljenih na zapadu Urala. Oni su uspeli, zahvaljujući primeni bornih i transportnih kola, utabati put do prostranih ravnica Centralne Azije i njenih pustinja, osvojivši rudama bogate planine Altaja.

Sveti tekstovi zoroasterizma svoje korene imaju u Sintašta-Petrovka kulturi (2100- 1750.g. p.n.e.), Prostirala se od reke Volge i Samare, sve do severa današnjeg Kazahstana i zapadnih delova Orenburga. Pripada ranom i srednjem bronzanom dobu, sa svim karakteristikama Jamna i Katakomba kulture. Njen južni krak pretrpeo je uticaj Majkopa rasprostrtog od gornjeg toka reka Dona i Volge, Urala i teritorije Poltavka kulture, sve do Sirije. Arapski putopisac i istoričar Al Masudi, pominje planinu El Arij, između Meke i Medine, kao deo planinskog masiva Sirije. Arijevci su, za relativno kratko vreme, ovladali Centralnom Azijom, od Kaspijskog mora do Sibira i Tian Šana u Kini, organizujući velike migracije, pljačkaške napade, razvijajući, usput, trgovinu. Širili su se brzo, zahvaljujući upotrebi nekoliko vrsta kola na točkovima (od borbenih do transportnih), savršenom oružju i strateško- taktički vođenim ratovima. Zauzeli su rudarski region Baktrije-Margijane, prostora na granici Turkmenistana, Avganistana, Uzbekistana i Tadžikistana.

Bakar je intenzivno eksploatisan na Uralu, proto Indoiranci Sinašta-Petrovka kulture, izvozili su ga, u ogromnim količinama, na Srednji Istok, Sumer i Mesopotamiju. Najveća nalazišta i resursi su bili u dolini reke Sarvaš (Sarabšan), gde su prve rudarske kolonije osnovane još u Tugaju oko 1900.g. pre n.e. gde je vađen kositar u rudnicima Karnaba i Mušistan. Kositar je bio izuzetno cenjen tokom kasnog bronzanog doba jer je od njega pravljeno raznovrsno oruđe i oružje, mnogo kvalitetnije od dotadašnjeg, načinjenog od arsenske bronze.

Prvi naseljenici

U XVII veku pre n.e. Arijevci su naselili donji tok reke Amu Darje. Bile su to komune farmera; radi boljih prinosa, navodnjavali su polja. U XVI veku pre Hrista, drevni utvrđeni gradovi Margijana-Baktrije su napušteni, preplavljeni migrantima sa severa. Indo-iranske migracije napredovale su ka Hindukušu, Pakistanu i Balodžistanu (jugozapadni deo Pakistana). Vek kasnije, nastaniće se na indijskom potkontinentu, na severozapadu Indije. Ove seobe potvrđene su ne samo genetskim istraživanjem već i brojnim arheološkim dokazima, artefaktima i pisanim izvorima. Uslov bez koga se ne može, uslov svih teritorijalnih zaposedanja, bile su borne kočije, izvrsno oružje i vojna aristokratija. Ona će osnovati potonje moćne države i velike gradove, poput hititske države Mitan u severnoj Siriji i jugoistočnoj Anadoliji, ili subarsku Asiriju.

U tom vremenu, razvijaju se centralno azijske kultura, pod dominantnim uticajem Indo-iranaca znanih kao Andonovo vidokrug. Trajaće do 800.g. pre ne. Kultura Andonovo vidokruga, bila je u punoj rascvetalosti između 1800-1400 godine pre Hrista na prostorima zapadne Azije i Sibira, zahvatajući i okolni prostor, u izvesnoj meri. Podrazumevala je dve potkulture: Alakul (1800. – 1400.g. p.n.e.) i Fedorovo (1700. – 1300.g. p.n.e.); ove kulture odlikuje izuzetno razvijena metalurgija, izrada oruđa, oružja i brojnih umetničkih predmeta. Karakteristični su pogrebni običaji i sahrane u drvenim grobovima (podzemne prostorije tavanica poduprtih gredama), čestih u stepi južno od reke Panj (Oksus).

Medi, Parćani i Persijanci, baštinici andronovske kulture, preseliće se na Iranski plato oko 800.g. pre n.e. Oni, koji su ostali u Centralnoj Aziji, biće zapamćeni u istoriji kao Skiti, dok su potomci Jamna kulture, naseljeni u pontsko- kaspijskoj stepi, ostali zapisani, u grčkim i rimskim pisanim izvorima, kaoSarmati. Jedno od sarmatskih plemena nosi srpsko ime. Indoiranske migracije rezultirale su visokom učestalošću haplogrupe R1a u južnoj Aziji, Iranu i indijskom potkontinentu. Najčešća frekfencija, oko 65 odsto, pronađena je u klasterima iz Kirgistana, Tadžikistana i severnog Avganistana. U Indiji i Pakistanu, R1a se kreće, u populaciji, između 15 i 50 posto, zavisno od etničke grupe, regiona i kaste; prisutnija je na severozapadu, dok je zanemariva na jugu, dravidskom govornom području. Preko 70 procenata bramanske populacije (najviša kasta hinduizma) poseduje ovu haplogrupu.

Kad govorimo o Balkanu, nijedan deo Evrope nije doživeo toliko invazija kao on. Prvi R1a naseljenici pojavili su se oko 3200.g. pre n.e. i pripadali su kulturi vrpčaste keramike. Oni su proterali iz Podunavlja pripadnike Vinča kulture. Potom, u dva veka (XVI i XV stoleću pre naše ere) dolaze Mikenjani pa Skitii Tračani. Oko 1200.g. pre n.e. na Balkanu su Sigini i Iliri.Sarmati prodiru, u nekoliko talasa, od prvog veka pre n.e. do četvrtog veka nove ere mešajući se sa domorodim stanovništvom. U pitanju su plemena Jaziga, Anta, Alana i Roksolana. Nakon njih dolaze Srbi, Huni, Avari i Bugari (oko 600.g.) i, najposle, Mađari. Mada, Srbi dolaze ranije, nominovani kao Iliri i delovi naroda Sarmata. Takođe i sa ranijim pridošlicama,Siginima, imaju rođačke veze. Svi ovi narodi potiču iz raznih delova evroazijske stepe, između istočne Evrope i centralne Azije, te je tome uzrok visoka stopa STR diverziteta pronađena u balkanskoj haplogrupi R1a. Zbog toga nije moguće, sa sigurnošću, pronaći etničko poreklo svakog R1a varijeteta jer je, bilo koji varijitet te haplogrupe, povezan sa nekim od brojnih plemena iz evroazijske stepe, u jednom određenom istorijskom momentu. Pogotovo se to odnosi na Srbe prvo nominovane kao Surbe, Surfe, Sorabe, Sarmate, Spore (rasejane) i, najposle – Srbe.

Regija Boristena u današnjoj Rusiji zahvata ogroman prostor na kome je legendarni skitski kralj Kolaksaj, zajedno sa svojim sinovima, organizovao svoju vladavinu. Od starine, poznata su dva Boristena, prema Ptolemejevoj Geografiji. Herodot, otac istorije, ovaj predeo opisuje krajnje negostoljubivim, pustim, hladnim i neobično teškim za život. Ovo je teritorija gde su se potomci drevnog skitskog kralja naselili i široko rasprostrli u VII veku pre Hrista, kako piše Jornand, gotski istoričar. Njihov prvi dolazak pada u godinu 1514. pre naše ere, kako beleži Herodot.

________________________________

Odrednice:

(1) – U molekulskoj evoluciji, haplogrupa (od grč. απλούς, haploûs, „jednostruk, sam, jednostavan“) je grupa sličnih haplotipa koji imaju zajedničko poreklo na šta ukazuju isti jednonukleotidni polimorfizami (SNP) u oba haplotipa. Pošto se haplogrupe sastoje od sličnih haplotipova, moguće je predvideti haplogrupu iz haplotipa. SNP test se koristi za potvrđivanje haplogrupe. One se označavaju slovima alfabeta. Oznake podgrupa imaju dodatne alfanumeričke kombinacije, na primer R1b1. Haplogrupe Y-hromozoma i mitohondrijske DNK imaju različite oznake.
U ljudskoj genetici, najčešće se izučavaju Y-hromozomske (Y-DNK) haplogrupe i mitohondrijske DNK (mtDNA) haplogrupe. One se mogu koristiti za definisanje genetičkih populacija. Y-DNK se prenosi isključivo sa oca na sina, dok se mtDNA prenosi majčinom linijom, sa majke na potomke oba pola. Ni jedna od njih nije podložna rekombiniji, tako da se Y-DNK i mtDNK menjaju jedino usled slučajnih mutacija u svakoj generaciji, bez kombinovanja roditeljskog genetičkog materijala.

(2) – Filogenetska stabla danas se grade uglavnom na analizi segmenata gena pojedinih vrsta. Pri tome se izračunavaju dužine pojedinih segmenata istog gena (ili eventualno istih gena) određene vrste i koriste se sličnosti i razlike za izgradnju stabla.

(3) – Kultura teramare (terremare) dobila je naziv po crnoj boji zemlje nasipa njihovih naseobina koje su služile za poljoprivredu, dok je vilanovska kultura donela obradu metala na Apeninsko poluostrvu, kao i kremiranje mrtvih i njihovo čuvanje u zemljanim posudama (urnama)

(4) – Anatolij Aleksejevič Kljosov je predsednik naučne konsultativne uprave Međunarodnog genealoškog biroa. Profesor je biologije Harvardskog univerziteta.  U SSSR je bio doktor hemijskih nauka, profesor Moskovskog državnog univerziteta. Za istraživanja u oblasti biološke katalize dodeljena mu je nagrada Lenjinskog komsomola (1978) i Državna nagrada SSSR (1984). Osnivač je Ruske akademije DNK-genealogije. Danas živi u Njutonu, Masačusets

(5) – Markeri su definisani segmenti DNK sa poznatim genetskim osobinama

(facebookreporter)